Os nenos ante o divorcio

Nun curso sobre mediación ao que acudín, unha das relatoras explicábanos como tivo que realizar unha mediación na que un dos temas para mediar era "quen quedaba cos dentes de leite da filla". A verdade é que o exemplo me pareceu, aínda que extremo, moi clarificador sobre como as persoas podemos enrocarnos nas nosas posicións. O problema evidente ante o conflito continuado nas relacións entre os pais é o efecto que teñen nos seus fillos/as.

Imos explicarvos algúns das posicións relacionales nas que se poden atopar os nenos tras a separación dos seus pais. É moi importante entender que estas se crean como reacción a accións concretas dun ou ambos os pais. Ademais, habitualmente, os pais non son conscientes das repercusións que as súas accións teñen nos seus fillos ou fillas.

- O neno escindido. Esta situación xorde porque unha das partes, tras a separación, decide actuar coma se a outra non existise, transmitindo este desexo (non necesariamente de maneira directa) á súa filla. O resultado é que os nenos ven obrigados a actuar ante cada pai/nai (e ás veces tamén ante a familia destes)coma se o outro non existise.

- O neno mensaxeiro. Probablemente una das posicións máis habituais. Os adultos recorren ao fillo para comunicarse entre eles. Adoitan provocar unha gran ansiedade nos nenos especialmente cando as mensaxes que ven obrigados a transmitir son de índole máis emocional e máis críticos. Noutros casos, o neno pode utilizar a súa posición para manipular aos pais modificando ou omitiendo certas mensaxes. Neste caso, o efecto negativo deriva do exceso de poder que se lle proporciona.

- O neno espía. Un ou ambos os pais tratan, a través do neno, de pescudar detalles da vida da súa expareja, a miúdo sobre detalles íntimos. Así, o neno vese colocado nun conflito de lealdades, en especial cando percibe que quen lle sonsaca pode utilizar a información contra o outro, a nivel emocional ou mesmo a nivel legal.

Estas posicións créanse como reacción a accións concretas dun ou ambos os pais quen, habitualmente, non son conscientes do dano que provocan.

- O neno colchón. A nena asume a responsabilidade de tratar de minimizar o conflito entre os seus pais, seguramente algo que xa tentaba antes do divorcio: se o pai critica á nai por algún descoido desta, tratará de defendela “sen que se note” asumindo el a culpa; e o mesmo á inversa.

- O neno bate de beisbol. Referímonos con este cualificativo ao neno ao que os seus pais directamente utilizan como arma para agredir ao ex cónxuxe.

- O neno invisible. Trátase da nena que é ignorada por un dos seus proxenitores, xeralmente o non custodio, que basicamente abandona á súa filla.

Baseado nun artigo de Mark Beyebach

O neno dividido

O neno espía

O neno invisible

Compartir